Sprzedaż ratalna w e-Commerce. Sprawdź czy jesteś pośrednikiem kredytowym

E-Commerce Today!, Autor: Grzegorz Wanio

Udostepnienie klientom możliwości spłacenia zakupów w formie ratalnej jest w branży e-commerce powszechną praktyką. Niestety może się wiązać z podleganiem pod regulacje wynikające z ustawy o kredycie konsumenckim. Niespełnienie ustawowych wymogów może zakończyć się nałożeniem kary, nawet do stu tysięcy złotych.

Warto upewnić się, czy i jakie obowiązki należy spełnić, aby nie dopuścić do takiej sytuacji.

Określenie pośrednika kredytowego w świetle Ustawy

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (dalej: „Ustawa”) reguluje działalność tzw. pośredników kredytowych. Zgodnie z art. 5 pkt 3 ustawy pośrednikiem kredytowym jest "przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, inny niż kredytodawca, który w zakresie swojej działalności gospodarczej lub zawodowej uzyskuje korzyści majątkowe, w szczególności wynagrodzenie od konsumenta, dokonując czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt."

Definicja ta jest niezwykle ważna w kontekście określenia obowiązków oraz odpowiedzialności przedsiębiorcy, który współpracuje z instytucją kredytową i prowadzi działalność spełniającą wskazane przez nią wymogi.

Większość przedsiębiorców, którzy umożliwiają konsumentom płatność ratalną, dokonuje czynności faktycznych lub prawnych wiążących się z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt. Obok „zwykłych” form płatności, udostępniona jest opcja dokonania płatności przy wykorzystaniu kredytu zaciągniętego u konkretnego kredytodawcy. Takie działanie może być skategoryzowane jako „oferowanie” kredytu, mieści się więc w definicji pośrednika kredytowego. Taka sytuacja ma również miejsce gdy przedsiębiorca występuje jako pełnomocnik kredytodawcy przy zawarciu umowy o kredyt. Będzie to bowiem „czynność prawna związana z zawieraniem umowy o kredyt”.

Drugą przesłanką do uznania danego przedsiębiorcy za pośrednika kredytowego, jest uzyskiwanie korzyści majątkowych, które są skutkiem dokonywania wyżej opisanych czynności. Zastosowanie się do obowiązków przewidzianych w Ustawie będzie zatem obejmowało jedynie te podmioty, które dokonują czynności faktycznych lub prawnych związanych z przygotowaniem, oferowaniem lub zawieraniem umowy o kredyt i jednocześnie uzyskują z tego tytułu korzyści majątkowe.

Ustawodawca umieścił otwarty katalog, ze wskazaniem, iż korzyścią taką będzie w szczególności wynagrodzenie pochodzące od konsumenta. Idąc tym tokiem rozumowania, w każdym przypadku, w którym przedsiębiorca będzie pobierał honorarium pieniężne (bez znaczenia kto je wniesie - konsument, czy kredytodawca), taki przedsiębiorca w rozumieniu Ustawy będzie uznany za pośrednika kredytowego. Sytuacja taka będzie miała miejsce również, gdy wynagrodzenie pośrednika zostanie wliczone w cenę produktu lub usługi. Jeśli zatem ceny będą poszerzone o wynagrodzenie (prowizję) pośrednika z tytułu sprzedaży produktów lub usług, za które konsumenci płacą w systemie ratalnym, wówczas taki przedsiębiorca będzie uznany za pośrednika kredytowego w rozumieniu Ustawy.

Obowiązki pośrednika kredytowego

Dokładnie sprecyzowanie kto w świetle prawa jest pośrednikiem kredytowym jest ważne o tyle, iż związany z tym faktem jest szereg obowiązków. Przede wszystkim taka osoba musi uzyskać wpis do rejestru pośredników kredytowych. Prowadzenie bowiem działalności w zakresie pośrednictwa kredytu konsumenckiego bez koniecznego wpisu do rejestru podlega karze grzywny do stu tysięcy złotych.

W Ustawie znaleźć można również szereg obowiązków informacyjnych względem konsumentów. Pośrednik kredytowy jest m.in. zobowiązany podać konsumentowi w sposób jednoznaczny, klarowny i widoczny, stopę oprocentowania, rzeczywistą roczną stopę kredytu, jak również całkowitą kwotę kredytu i oprocentowania. Wymagane jest również zawarcie informacji czy jest to stopa stała, zmienna czy też zastosowanie mają obydwie te stopy. Oprócz tego konsument musi posiadać wiedzę czy pośrednik kredytowy współpracuje z kredytodawcami.

Zanim dojdzie na nawiązania współpracy z kredytodawcą i udostępnieniem zakupów ratalnych, należy podąć decyzję, czy współpraca taka będzie odpłatna (np. w formie prowizji pobieranej od kredytodawcy), czy też nie będą z niej wynikać żadne korzyści. W tym drugim przypadku przedsiębiorca nie będzie w rozumieniu Ustawy pośrednikiem kredytowym. Nie będzie więc objęty obowiązkiem wpisania do rejestru pośredników kredytowych i nie zostaną na niego nałożone obowiązki przewidziane w ustawie.

Podsumowanie

Sprzedaż na raty to powszechna praktyka, która zachęca klientów do dokonywania zakupów oraz wspomaga decyzje zakupowe. Ten skuteczny sposób na przyciąganie nowych klientów może jednak odbić się na sukcesie powodzeniu każdego sklepu. Dokładne zapoznanie się z tematem, jak i zastosowanie się do obowiązującego prawa może uchronić biznes przed pokaźnymi stratami finansowymi.